Μουσική με ταμπεραμέντο από την ΚΟΑ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

«Μουσική με ταμπεραμέντο» είναι ο εύγλωττος τίτλος της συναυλίας που δίνει η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών την Παρασκευή 3 Φεβρουαρίου (20.30) στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, υπό τη μουσική διεύθυνση του διακεκριμένου-για τις ερμηνείες καθώς και για την πλούσια δισκογραφία του- Γερμανού αρχιμουσικού Φρανκ Μπέερμαν (και όχι του Τζανκάρλο Αντρέττα που για προσωπικούς λόγους ανέβαλε την παρουσία του στο πόντιουμ της Ορχήστρας).

Το ευφάνταστο πρόγραμμα της συναυλίας, που πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Πρεσβεία της Δανίας και το Δανέζικο Ινστιτούτο, δίνει την ευκαιρία στους φιλόμουσους να απολαύσουν την, καταιγιστικών εναλλαγών και διαθέσεων, Δεύτερη Συμφωνία του Καρλ Νήλσεν, την οποία θα ερμηνεύσει η Κ.Ο.Α. για πρώτη φορά στην ιστορία της. Κι ακόμα το περίφημο συμφωνικό ποίημα του Οτορίνο Ρεσπίγκι «Πεύκα της Ρώμης», καθώς και μία ανερχόμενη σολίστ του πιάνου με εκρηκτικό ταμπεραμέντο, την Αλεξία Μουζά, στο λεπταίσθητο Κοντσέρτο του Μωρίς Ραβέλ.

Με σπουδές στη γενέτειρά του Μπολόνια, στο Βερολίνο με τον Μαξ Μπρουχ και στην Αγ. Πετρούπολη κοντά στον Ρίμσκυ-Κόρσακοφ, ο Οτορίνο Ρεσπίγκι επηρεάστηκε μουσικά σε έναν βαθμό από το γαλλικό ιμπρεσιονισμό αλλά και την παλιά ιταλική μουσική της Αναγέννησης και του Μπαρόκ, που ο ίδιος είχε αγαπήσει και μελετήσει σε βάθος. Το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του (από το 1913 έως και το θάνατό του, το 1936) ο Ρεσπίγκι το πέρασε στη Ρώμη. Από αυτήν, την Αιώνια Πόλη, είναι εμπνευσμένο και το πιο διάσημο έργο του, η Ρωμαϊκή Τριλογία, που αποτελείται από τα συμφωνικά ποιήματα Πηγές της Ρώμης, Πεύκα της Ρώμης και Ρωμαϊκές Γιορτές. Τα Πεύκα της Ρώμης που γράφτηκαν κατά την περίοδο 1923-1924, απαρτίζονται από τέσσερα μέρη που περιγράφουν μουσικά τα πεύκα σε διάφορα σημεία της Αιώνιας Πόλης. Το έργο παίχτηκε για πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 1924, στη Ρώμη, υπό τη μουσική διεύθυνση του Μπερναρντίνο Μολινάρι.

Στοιχεία άρρηκτα συνδεδεμένα με το ύφος του Ραβέλ, όπως η διαύγεια της γραφής, η δεξιοτεχνική λάμψη και η εκλεπτυσμένη ενορχήστρωση, διαπνέουν και το Κοντσέρτο του για πιάνο σε σολ μείζονα. Είναι δημιούργημα της ωριμότητάς του, γραμμένο παραλλήλως με το Κοντσέρτο για αριστερό χέρι, το φθινόπωρο του 1929. Ο ίδιος ο συνθέτης περιέγραφε το Κοντσέρτο σε σολ μείζονα (το οποίο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Παρίσι, τον Ιανουάριο του 1932, υπό τη μουσική διεύθυνση του ιδίου και με σολίστ τη μεγάλη Γαλλίδα πιανίστα Μαργκερίτ Λονγκ) ως «κοντσέρτο με την πιο αληθινή έννοια του όρου, στο πνεύμα του Μότσαρτ και του Σαιν-Σανς». Και διευκρίνιζε πως για εκείνον «η μουσική ενός κοντσέρτου μπορεί κάλλιστα να είναι εύθυμη και λαμπερή χωρίς να πρέπει οπωσδήποτε να διεκδικεί ιδιαίτερο νοηματικό βάθος ή να στοχεύει σε υψηλή δραματικότητα».

Στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού η φήμη του Δανού βιολονίστα Καρλ Νήλσεν άρχισε να εδραιώνεται και με την έτερη ιδιότητά του ως συνθέτη, κυρίως χάρη στην Πρώτη και στη Δεύτερη Συμφωνία του, καθώς και στην όπερα Σαούλ και Δαβίδ. Η σύνθεση της Δεύτερης Συμφωνίας του έγινε σε δύο φάσεις: Το πρώτο μέρος ολοκληρώθηκε το Δεκέμβριο του 1901 και το τελευταίο το Νοέμβριο της επόμενης χρονιάς, ελάχιστες μόλις ημέρες πριν την πρεμιέρα, που δόθηκε την 1η Δεκεμβρίου, στην Κοπεγχάγη, υπό τη μουσική διεύθυνση του ιδίου του συνθέτη. Παρά τη μάλλον συγκρατημένη-αν και θετική-αρχική υποδοχή του έργου από τους κριτικούς η Δεύτερη Συμφωνία αναδείχθηκε σύντομα σε ένα από τα επιτυχέστερα έργα του δημιουργού της. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι την περίοδο 1905-1928 εκτελέστηκε τουλάχιστον 15 φορές σε Δανία, Νορβηγία, Σουηδία, Αγγλία και Γαλλία.

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ

 

ΟΤΟΡΙΝΟ ΡΕΣΠΙΓΚΙ (1879–1936)
Πεύκα της Ρώμης
1. Τα πεύκα της Βίλας Μποργκέζε
2. Πεύκα κοντά σε κατακόμβη
3. Τα πεύκα του Τζανίκολο
4. Τα πεύκα της Αππίας Οδού

ΜΩΡΙΣ ΡΑΒΕΛ (1875–1937)
Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα σε σολ μείζονα
1. Allegramente
2. Adagio assai
3. Presto

ΚΑΡΛ ΝΗΛΣΕΝ (1865–1931)
Συμφωνία αρ.2, έργο 16 «Τα τέσσερα ταμπεραμέντα»
1. Allegro collerico
2. Allegro comodo e flemmatico
3. Andante malincolico
4. Allegro sanguineo – Marziale

Σολίστ: Αλεξία Μουζά, πιάνο
Μουσική Διεύθυνση: Φρανκ Μπέερμαν

Tης συναυλίας θα προηγηθεί (στις 19:45) δωρεάν εισαγωγική ομιλία από τον Τίτο Γουβέλη για τους κατόχους εισιτηρίων.

Πηγή