Γνωστοί και άγνωστοι θησαυροί IV: συναυλία από την ΚΟΑ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Πολυσχιδής αρχιμουσικός και παιδαγωγός, ο Γερμανός Κρίστοφ Πόππεν είναι πλέον, όχι μόνον ένας συχνός συνεργάτης, αλλά κι ένας μεγάλος φίλος της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, η οποία τον ευγνωμονεί για την προσφορά του και την παρουσία του που αναμένεται πάντα με μεγάλο ενδιαφέρον.

Ο Πόππεν επιστρέφει λοιπόν στο πόντιουμ της Ορχήστρας για τη συναυλία της Παρασκευής 13 Μαϊου, στις 20.30, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Αυτή τη φορά καταθέτει τις αστείρευτες γνώσεις και ικανότητές του υπέρ της ερμηνείας τριών έργων του 19ου αιώνα: Η εισαγωγή «Η όμορφη Μελουζίνα» του Φέλιξ Μέντελσον, το Πρώτο Κοντσέρτο για Βιολί του Νικολό Παγκανίνι και η Δεύτερη Συμφωνία του Γιοχάνες Μπραμς, αναδεικνύουν διαφορετικές αλλά εξίσου γοητευτικές πτυχές του Ρομαντισμού. Με μεγάλη χαρά, η Κ.Ο.Α. υποδέχεται στην ίδια συναυλία ως σολίστ του άκρως απαιτητικού Κοντσέρτου του Παγκανίνι και τον 28χρονο Ιάπωνα, Ρίου Γκότο, αδελφό της διάσημης βιολονίστα Μιντόρι Γκότο και ταχύτατα ανερχόμενο «αστέρα» του βιολιού, ο οποίος έχει ήδη στο ενεργητικό του σπουδαίες συνεργασίες με τη Συμφωνική καθώς και με τη Φιλαρμονική του Λονδίνου, τη Συμφωνική Ορχήστρα των ΗΠΑ, την Ορχήστρα Νέων της Ε.Ε.,  τη Φιλαρμονική της Σαγκάης βέβαια κ.ά.

Ο μεσαιωνικός μύθος της Μελουζίνας είχε ταξιδέψει σε διάφορες παραλλαγές μέχρι τον 19ο αιώνα, για να εμπνεύσει το 1833  στον Γερμανό συνθέτη Κόνραντιν Κρόιτσερ μία όπερα.  Μεταξύ του κοινού που είχε παρακολουθήσει τότε την όπερα, ο Φέλιξ Μέντελσον απογοητεύτηκε από το αποτέλεσμα και ειδικά από την ορχηστρική Εισαγωγή. Έτσι, ένα χρόνο αργότερα, συνέθεσε ο ίδιος την εισαγωγή «Η όμορφη Μελουζίνα» έναν χρόνο αργότερα, με στόχο να σκιαγραφήσει μέσω της μουσικής τα πορτρέτα των δύο βασικών ηρώων του μύθου (της Μελουζίνας και του συζύγου της) και να εκφράσει σκέψεις και συναισθήματα που γεννά η ερωτική-συγκρουσιακή σχέση τους.

Βιρτουόζος βιολιστής με πρωτοφανή δεξιοτεχνία που στην εποχή του φάνταζε σχεδόν υπεράνθρωπη, ο θρυλικός Νικολό Παγκανίνι είχε καταθέσει βέβαια κι ένα μικρό αλλά περίφημο συνθετικό έργο: Στις λίγες συνθέσεις του συγκαταλέγονται έξι κοντσέρτα για βιολί και ορχήστρα και τα περίφημα 24 Καπρίτσια (για σόλο βιολί), που γράφτηκαν με σκοπό να προβάλουν τις προσωπικές δεξιοτεχνικές ικανότητες του συνθέτη τους, ανοίγοντας πάντως, κατά κοινή παραδοχή, νέους ορίζοντες στην εκτέλεση του οργάνου. Από τα κοντσέρτα του, δημοφιλέστερο έως σήμερα παραμένει το Πρώτο που γράφτηκε το 1816 και παίχτηκε για πρώτη φορά το Μάρτιο του 1819 στη Νάπολη. Όπως είναι αναμενόμενο, το Κοντσέρτο θέτει όλων των ειδών τις τεχνικές προκλήσεις («ακροβατικά» περάσματα, περίτεχνους δακτυλισμούς ή ιδιαίτερες τεχνικές του δοξαριού) στον σολίστ. Ωστόσο, δεν λείπουν από το έργο στιγμές όπου αναδεικνύεται έκδηλη η ζεστή μελωδικότητα του βιολιού.

Η Δεύτερη Συμφωνία του Γιοχάνες Μπραμς ολοκληρώθηκε μέσα σε ένα καλοκαίρι (1877), το οποίο ο συνθέτης πέρασε στην ειδυλλιακή περιοχή της Καρινθίας (στη νότια Αυστρία). Τους επόμενους μήνες, ο ίδιος κάνοντας τις τελικές διορθώσεις, παραπλανούσε, για λόγους αστεϊσμού, τους φίλους του, περιγράφοντας το νέο του έργο ως «αβάσταχτα πένθιμο». Στην πραγματικότητα η Δεύτερη Συμφωνία είναι ένα φωτεινό, ζεστό και αισιόδοξο έργο, που, σε έναν βαθμό, αποτυπώνει μουσικά τις φυσικές ομορφιές της Καρινθίας, με αποτέλεσμα να χαρακτηρισθεί από κάποιους και ως «η Ποιμενική του Μπραμς». Η πρώτη της εκτέλεση έγινε με τεράστια επιτυχία, στη Βιέννη, το Δεκέμβριο του 1877, υπό τη μουσική διεύθυνση του μεγάλου Αυστριακού αρχιμουσικού Χανς Ρίχτερ. Ανάλογη επιτυχία γνώρισαν και οι αμέσως επόμενες εκτελέσεις της Δεύτερης Συμφωνίας σε Λειψία και Αμβούργο, υπό τη μουσική διεύθυνση του ίδιου του συνθέτη.

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΒΡΑΔΙΑΣ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ

ΦΕΛΙΞ ΜΕΝΤΕΛΣΟΝ (1809–1847)
Η όμορφη Μελουζίνα, εισαγωγή για ορχήστρα, έργο 32

ΝΙΚΟΛΟ ΠΑΓΚΑΝΙΝΙ (1782–1840)
Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα αρ.1 σε ρε μείζονα, έργο 6

ΓΙΟΧΑΝΕΣ ΜΠΡΑΜΣ (1833–1897)
Συμφωνία αρ. 2 σε ρε μείζονα, έργο 73

Σολίστ: Ρίου Γκότο, βιολί
Μουσική διεύθυνση: Κρίστοφ Πόππεν

Tης συναυλίας θα προηγηθεί (στις 19:45) δωρεάν εισαγωγική ομιλία από τον Τίτο Γουβέλη για τους κατόχους εισιτηρίων.

Πηγή